İran'da rejim karşıtı protestolar 2017'nin son gününde de devam etti. 28 Aralık'ta ülkenin kuzeydoğusundaki Meşhed kentinde yüksek enflasyonu protesto etmek için sokağa çıkan göstericilerle başlayan eylemler ülkenin önemli bölümüne yayılmış durumda. Protestolarda on kişi yaşamını yitirdi, yüzlerce kişi gözaltına alındı.

PROTESTOLARDA 10 ÖLÜ

İran devlet televizyonu dün geceki gösterilerde 10 kişinin hayatını kaybettiğini duyurdu. Aralarında hükümete yakın Fars haber ajansının da bulunduğu haber kaynakları, ülke genelindeki gözaltı sayısının 200'ü aştığını aktarıyor. Tahran Vali yardımcısı Ali Aşgar Naserbakht, gözaltına alınanların 40'a yakınının eylemcilerin liderleri olduğunu ifade ediyor. Fars haber ajansı, Pazar günü protestolara katılımın azaldığını ifade ederek polisin toplanan gruplara tazyikli suyla müdahale ettiğini aktardı.

İRAN'I TERK EDİN MOLLALAR

Kimi protestocunun ülkenin dini lideri Ayetullah Ali Hamaney karşıtı sloganlar attığı, istifasını istediği, posterlerini yırtttığı, bazılarının da "Mollalar, biraz utanmanız varsa ülkeyi terk edin" şeklinnde sloganlar atttıkları savunuldu. Eylemcilerin sosyal medya üzerinden örgütlendiği haberleri gelirken ülke genelinde kimi sitenin "silahlı isyana teşvik eden yayınlar yaptığı" gerekçesiyle yetkililerce karartıldığı, cep telefon şebekesine, Telegram'a da ulaşım kısıtlamaları getirildiği öne sürüldü

Sosyal medya yasakları

İran'da sosyal medya kullanıcıları protesto fotoğrafları ve videoları paylaşarak gösterilerin devamı için çağrılar yapmaya devam ediyor. Twitter'da #IranProtests (#İranProtestoEdiyor) etiketiyle binlerce mesaj paylaşılmış durumda. Farsça #ÜlkeGenelindeProtesto etiketi de en çok kullanılan etiketler arasında. Hükümeti destekleyen sosyal medya kullanıcıları da Twitter'da aktif. Çok sayıda kullanıcı, ekonomik sıkıntılar nedeniyle başlayan protestoların 'İran'ın düşmanları' tarafından kullanıldığını savunuyor.

"HÜKÜMETİN SOSYAL MEDYAYA GEÇİCİ ERİŞİM ENGELİ GETİRMESİ DOĞALDIR"

Hükümete yakın Tasnim haber ajansı, #ÜlkeGenelindeProtesto etiketiyle paylaşılan Twitter mesajlarının yüzde 27'sinin Suudi Arabistan'dan atıldığını öne sürüyor. Hükümet ise sosyal medyaya erişim engellerini genişletiyor. Twitter ve Facebook'a erişimin sadece yetkili (proxy) sunucularla mümkün olduğu ülkede, protestoların başlamasından bu yana mesajlaşma uygulaması Telegram ve Instagram'a da erişim sınırlandırıldı. İçişleri Bakan yardımcısı Esmail Cabbarzade, "Telegram ve Instagram'a erişim geçici olarak sınırlandırıldı. Kamu düzeni tehlikeye girdiğinde hükümetin sosyal medyaya geçici erişim engeli getirmesi doğaldır" dedi.

Basın protestolara ne kadar yer veriyor?

BBC İzleme Servisi, İran televizyon ve gazetelerinin protestoların ilk gününde gösterileri haber yapmadığını, dördüncü gün eylemlerin haber bültenlerine girmeye başladığını aktarıyor. IRINN ve IRTV1 kanalları dün bültenlerini protestolarla dair haberlerle açarken, Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin göstericilere yönelik çağrılarına da geniş yer verdi. Hükümete yakın IRINN televizyon kanalı, Batılı ülkeleri protestolara destek vererek ülkeyi karıştırmaya çalışmakla suçladı.

IRTV2 televizyon kanalı ise göstericileri 'bir avuç fırsatçı' olarak niteledi. Devlet televizyonu IRIB'in gerçekleştirdiği sokak röportajlarında ise Tahran'da konuşulan yaklaşık 10 kişinin tamamı protestoculara tepki gösteriyordu. IRIB'de yer alan bir diğer haberde ise 'Sosyal medyanın tehlikeleri' üzerinde duruluyor ve özellikle Telegram uygulamasındaki bazı hesapların şiddet çağrıları yaptığı iddia ediliyordu.