Lokomotif sektörde manzara kötü. Türkiye’de kamu yatırımlarından ihale alabilen inşaat firmaları hızla büyürken, kendi yağıyla kavrulanların işi her geçen gün daha da zorlaşıyor.

Sektörde 2010’dan bu yana her yıl ortalama 6 bin 500 şirket kapıya kilit vurdu.

İki milyonu aşkın çalışan sayısıyla istihdamın yüzde 7.3'ünü oluşturan inşaat sektöründe kan kaybı sürüyor. Son yıllarda ağırlıklı olarak kamunun büyük ölçekli altyapı projeleriyle büyüme sağlayan sektörde kapanan işletme sayısı artıyor.

Kamu-özel işbirliği modeliyle hayata geçirilen havalimanı, yol-köprü-tünel, sağlık tesisi gibi projeler sektöre ivme katarken, ticari hayattaki yavaşlama şirketleri olumsuz etkiliyor.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin verilerine göre, son 8.5 yılda inşaat ve gayrimenkul sektöründe faaliyet gösteren 55 bin 307 işletmenin kapısına kilit vuruldu.

Verilerin yayınlanmaya başladığı Ocak 2010'dan Mayıs 2018'e geçen sürede 22 bin 935 anonim ve limited şirket kapanırken, 32 bin 372 bireysel ticari kuruluş tabela indirdi.

NAKİT SIKINTISI ÖNE ÇIKTI

Döviz kurlarının yüksek seyri ve faiz tarafındaki gelişmeler sektörde maliyetleri yukarı çekerken, nakit akışında zorlanan firmalar faaliyetlerini sonlandırma yolunu seçiyor.

En fazla giriş çıkışın olduğu sektörlerden biri olan inşaat sektöründe, küçük ölçekli, teknik birikimi sınırlı ve profesyonellik bakımından eksiklikleri bulunan şirketlerin faaliyet göstermesi, sektörde gelişim ve katma değer potansiyelini de sınırlıyor. Artan konut stoku arz ve talep arasındaki dengesizliği ortaya koyarken, satışlardaki düşüş de gayrimenkul ticareti yapan ve aracılık eden firma sayısının azalmasına neden oluyor.

EMLAKÇILAR DA ZORDA

Emlakçılara yönelik son yasal düzenlemenin ardından, komisyon gelirleri azalan gayrimenkul danışmanlık firmalarının sayısında önümüzdeki dönemde azalma bekleniyor.

Öte yandan, müteahhitlik sisteminin baştan aşağıya yenilenmesi ve sektöre giriş – çıkışlara yönelik önlemler alınmasıyla kurulan ve kapanan şirket sayısında ilerleyen dönemde düşüş bekleniyor. Sağlıklı bir iç piyasa oluşturulması ve yurt dışında rekabet gücünün artırılması için, yetki belgeli yapı müteahhidi sayısı artırılması AKP iktidarının bir süredir gündeminde.

Bu kapsamda başta, kamu yatırımları olmak üzere güvenilir nitelikte üretim yapan bir müteahhitlik sistemi oluşturmak amacıyla yeni bir yapı sistemi kurulması planlanıyor.

225 PROJE 135 MİLYAR DOLAR

Türkiye'de uygulanan kamu-özel işbirliği projelerinin sayısı 225'e, proje sözleşme büyüklüğü 135 milyar dolara ulaştı.

Yap-işlet-devret modeli ile hayata geçirilen havalimanı yatırımları 69.4 milyar dolarla toplam proje büyüklüğünün yarısından fazlasını oluşturuyor. Bu rakamı 27.7 milyar dolarla enerji, 19.4 milyar dolarla yol-köprü-tünel ve 11.7 milyar dolarla sağlık tesisi yatırımları takip ediyor.