Yeni kitabım çıktı. Adı “TÜRKÜN İNANCI” bu kitaptan bir bölümü ilginize sunuyorum.

Türkler Bir Tanrıya İnandılar

Oradan buradan aldıklarıyla veya yalan yanlış bilgilerle Türklerin kadim dinlerinin Şamanizm olduğuna inananlar çoktur. Bu bilgi kökten yanlıştır. Şaman sözü Türkçe de yoktur.

Gerçekte Şamanizm adı altında toplanan inanç ve uygulamalar bütünü din değildir. Türkler de Kam, Baksı, Oyun adı altında birtakım “Duru Görücü ve Sağaltıcı” kişiler vardır. Ama bu durum sadece Türklere özgü değildir. İnsanlığın ortak durumudur.

Türklerin bir Tanrıya inandıklarını ve yine bazılarının sandığı gibi bu Tanrının oğlu veya kızı veya eşi olmadığını ısrarla belirtiyorum. Gelin en iyisi ana kaynağa bakalım: Türklük ile ilgili en uzun ve en eski yazılı metin Göktürk Yazıtlarıdır. Taşa yazılmıştır.

14 Yüzyıl ötelere kadar gider. Ama buradaki yazılanların çok daha eski bir bilgi ve bilinç dünyasının uzantıları olduğu besbellidir. 

Önce Kültigin Yazıtına bakalım: Bu yazıtı Bilgi Kağan kahraman kardeşi Kültigin Anıtına diktirmiştir. 732 yılında diktirdiğine inanılır. Bu yazıttan Tanrı adının geçtiği yerleri birlikte okuyalım:

Tengri (Tanrı) Yarlıkadukın (Yarlıgadığı, Buyurduğu) Üçün (İçin) Özüm (Kendim) Kutum (Kut’um, Bahtım) Bar Üçün (Var olduğundan) Kağan olurtum (Oldum) Kağan olurup, yok çıyany (Yoksul, Az) budunuğ (Kavmi) Kop  (Çok) Kubrattım (Toplattım) Çıyany (Yoksul) Budunğ bay kıldım (Zenginleştirdim) Az budunuğ öküş kıldım (Çoğalttım) Yarlıgayan olarak Bilge Kağan kimden söz ediyor. Tanrılardan mı? Yoksa Tanrıdan mı? Ayrıca Kağan olanın görevi de hemen belirtiliyor.

Halka hizmet ve halkın refahını artırmak… Üze (Üstte) Türk  Tengrisi Türk Iduk (Kutlu) Yiri (Yeri) Subı (Suyu) Ança (Böyle) İtmiş (Etmiş) Türk Budun (Kavmi) Yok Bolmazun (Olmasın) Tiyin (Diye) Budun  Bolçun (Olsun) Tiyin Kangım (Babam) İltiriş Kağanı Ögüm (Annem) İl Bilge Katunu Tengri Töpüsünde (Tepesinden) Tutup Yügerü (Yukarı) Kötürmiş (Kaldırmış) Erinç (Oldu).

Bu ifadedeki “Türk Tengrisi” ifadesini Türklerde Yahudilerde olduğu gibi “Kavim Tanrısı” diye anlayanlar var. Yanlış anlamışlar. Tanrı birdir.

Nasıl bir kişi bugünde “Allah’ım veya Rabbim” dediği zaman Allah’ın sadece kendi Allah’ı olduğunu söylemezse, Bilge Kağan da Tanrı’nın Türk’ü kayırmış olmasını anlatırken tabii olarak Türk Tanrısı ifadesini kullanmıştır.

Yukarıdaki ifadelerde Bilge Kağan’ın, Kağanla birlikte Katunu da anması Türklerin geçmişte kadına verdikleri değerin bir göstergesidir. 

Tengri Küç (Güc) Birtük (Verdiği) Üçün (İçin) Kangım (Babam) Kağan Süsi (Askeri) Böri (Kurt) Teg (Gibi) Ermiş (İmiş), Yağısı  (Düşmanı) Koyn (Koyun) Teg (Gibi) Ermiş (İmiş).

Tengri Yarlıkaduk (Buyurduğu) Üçün (İçin) İlligig (İlliği, Devletliği) İlsiretmiş  (İlsizleştirmiş) Kağalığığ (Kağanlıyı) Kağan Sıratmış (Kağansızlaştırmış) Yağığ (Yağıyı, Düşmanı) Baz Kılmış (Buyruğuna almış) Tizligig Sökirmüş (Dizliğe dizçöktürmüş) Başlığığ Yükündürmüş (Başkaldıran başını eğdirmiş) Kangım Kağan Anca (Öylece) İliğ (Devleti) Törüg (Töreyi) Kazganıp (Kazanıp) Uçabarmış (Cennete gitmiş).
 

Türk Budunuğ (Kavminin) Atı (Adı) Küsi (Sanı) Yok Bolmazun (Olmasın) Tiyin (Diye) Ol Tengri Kağan Olurttı Erinç (Tanrı beni Kağan yaptı) Tengri Yarlıkazu (Dilediğinden) Kutum (Bahtım) Bar (Var) Üçün Ülügüm (Kısmetim) Bar (Var) Üçün (İçin) Ölteçi (Ölecek) Budunuğ (Kavmi) Tirgürü (Diriltip) İgittim (Besledim, Eğittim) Yalıng (Çıplak) Budunuğ Tonluğ (Giyimli) Çığany (Yoksul) Budunuğ Bay (Zengin) Kıldım.

Görüldüğü gibi Göktürk Yazıtlarındaki inancın temelinde TANRI vardır. Tanrılar değil… Türk inancında Tanrı, “Yeri, Göğü ve İkisi Arasındakileri, İnsanoğlunu Yaratan Sonsuz Gök’ün Kendisidir. Yani Sonsuzluktur. Her şey geçici ve ebedi olan O’dur”. Bu bahsi yine Yazıtlardan bir ifadeyle bitirelim,

Öd (Zaman) Tengri Yaşar. Kişi Oğlu (İnsanoğlu) Kop (Çok) Ölgeli (Ölümlü) Törimiş (Yaratılmış).